Winterkoude houdt de gemoederen bezig

De winterkoude is wel het meest besproken onderwerp van de afgelopen dagen, ook onder fruittelers. Veel perentelers grepen de gelegenheid aan om de onderstammen extra af te dekken met sneeuw om vorstschade te voorkomen. Voor sommige kleinfruittelers had de sneeuw desastreuze gevolgen. Bij enkele telers stortten (delen van) hun tunnels en kassen in onder het gewicht van het sneeuwdek.
Onder kleinfruittelers is de meeste zorg over de bramen. Kleinfruitteler Aart van Wijk van De Sikkert in Opijnen teelt rode bessen en bramen. “De rode bessen ben ik niet bang voor. Het enige wat we nu niet doen is snoeien”, vertelt de teler. “Bij de bramen hebben we in 2012 meegemaakt dat een groot deel van de planten net boven de sneeuw was bevroren. Daar was ik met het weer dat ze afgelopen weekend afgaven weer bang voor. De meeste angst nu wel weggenomen, omdat het nu met deze stuifsneeuw minder koud lijkt net boven de sneeuw dan destijds.”
Of er schade is ontstaan is voorlopig nog afwachten. “In 2012 kwam de echte schade pas uit in april toen de temperaturen opliepen naar ruim 20°C en de planten uiteindelijk verlepten”, aldus Van Wijk.

Van Wijk is één van de weinige telers die bramen in de vollegrond teelt. Telers die in potten telen hebben de planten nu nog in de koelcel en hebben geen schade. Waarschijnlijk is wel dat de potten dit jaar pas later naar buiten kunnen.

Schade aan kassen en tunnels
Bij enkele telers  kleinfruit in tunnels en kassen is forse schade ontstaan. Dit gebeurde met name op plaatsen waar hoogteverschil in het kasdek was of bij gekoppelde tunnels. De sneeuw werd hier van het hoger gelegen kasdek naar het lagere gedeelte geblazen waardoor de constructie de sneeuwdruk niet meer aankon. Het gaat om enkele frambozentelers, die de kas of tunnels gebruiken om de planten te laten overwinteren.

Wolky Tolky als sneeuwtemperatuurmeter

De extreme omstandigheden waren voor Yannick Smedts van boomkwekerij Fleuren aanleiding om enkele Wolky Tolky-weerstations afgelopen weekend om te bouwen tot sneeuwtemperatuurmeters. “We hebben vijf stations op verschillende velden neergezet en meten nu de temperatuur net onder en net boven de sneeuw en op 1,5 meter”, vertelt Smedts. Tot nu toe was het in de koudste nacht -10°C op 1,5 meter en -8°C net boven de sneeuw, terwijl de bodemtemperatuur nog net boven het vriespunt lag. “De sneeuw isoleert dus heel goed. De komende nachten wordt het helderder. Het is afwachten hoe het dan met de temperatuur zal gaan. Ook meten we het verschil tussen de zon- en schaduwzijde van de boom en houden we sinds maandag metingen van de stamdikte bij”, aldus Smedts. Wat de cijfers hem gaan brengen weet hij nog niet, maar als er bijvoorbeeld vorstscheuren of andere schade optreedt zijn de data al beschikbaar om de situatie te analyseren.

Afdekken van perenonderstammen
Verschillende telers deelden via social media video’s en foto’s van het afdekken van perenonderstammen, onder andere Fruit- en Vruchtboomkwekerij Rijk en Gerard Pronk. Vlamings deelde via social media Wintertips om de aanplant zo goed mogelijk door de koude omstandigheden heen te loodsen.
Tot slot beantwoordt weeronline.nl de vraag waarom het met sneeuw tot strengere vorst komt.