De wettelijke bescherming in de voedselsector tegen oneerlijke handelspraktijken is uitgebreid. Ook bestaande contracten moeten sinds 15 april 2022 voldoen aan de wet.
In de wet oneerlijke handelspraktijken landbouw- en voedselvoorzieningsketen staat welke oneerlijke handelspraktijken tussen leverancier en afnemer verboden zijn. En welke praktijken toegestaan zijn als dit vooraf is afgesproken. De wet oneerlijke handelspraktijken landbouw is op 1 november vorig jaar ingegaan. Sindsdien moeten nieuwe contracten voldoen aan de wet. Vanaf 15 april 2022 moeten ook de oude contracten zijn aangepast en voldoen aan de wet.

Voedselleveranciers hebben doorgaans te maken met grote afnemers, zoals handelaren en supermarkten, die inkoopvoorwaarden kunnen opleggen en eenzijdig kunnen wijzigen. Kleinere voedselleveranciers durven hun afnemers hierop niet altijd aan te spreken vanwege de scheve machtsverhoudingen. Hiervan ondervinden zij nadeel. De wet verbiedt nu specifieke handelspraktijken van afnemers waaronder:

• Late betalingen (na 30 dagen voor bederfelijke producten en na 60 dagen voor niet-bederfelijke producten)
• Last-minute annuleringen
• Eenzijdig wijzigen van afspraken
• Vergeldingsacties (bijvoorbeeld geen medewerking aan actie-aanbiedingen of communicatie)

Melden oneerlijke handelspraktijken; ook anoniem
Voedselleveranciers kunnen misstanden melden bij de ACM. De ACM beseft dat een melding de relatie tussen leverancier en afnemer kan schaden. Daarom is anoniem melden ook mogelijk. Ook branche-organisaties, verenigingen of groepen leveranciers kunnen namens hun leden een melding doen. Dat heeft als voordeel dat kleine leveranciers gezamenlijk sterker staan en eventueel ook op die manier anoniem kunnen melden. Zonder meldingen kan de ACM de oneerlijke praktijken niet goed aanpakken. De ACM kan bij vermoedens ook zelfstandig onderzoek doen maar zonder meldingen is het moeilijk zoeken.
Overtreding van het verbod op deze oneerlijke handelspraktijken kan worden bestraft met een boete of een last onder dwangsom.

Geschillencommissie
Leveranciers kunnen ook melding doen bij de Geschillencommissie Oneerlijke Handelspraktijken Landbouw- en Voedselvoorzieningsketen. De Commissie oordeelt specifiek over het geschil tussen leverancier en afnemer. Zij doet een bindende uitspraak over wie gelijk heeft en kan daarnaast een schadevergoeding toekennen. De Geschillencommissie is hiermee een laagdrempelige manier voor voedselleveranciers om tot een oplossing te komen bij een oneerlijke handelspraktijk. De procedures bij de ACM en de Geschillencommissie staan los van elkaar.