Minister Carola Schouten van LNV gaat precisielandbouw en de ontwikkeling van voedselbossen stimuleren; voedselverspilling moet verder teruggedrongen worden. Het is een greep uit het pakket aan maatregelen dat de minister afgelopen maandag presenteerde in het kader van de omschakeling naar kringlooplandbouw. Het LNV-realisatieplan ‘Op weg met perspectief’ is de praktische uitwerking van de in september 2018 gepresenteerde LNV-visie ‘Waardevol en verbonden’.
Schouten heeft de ambitie de huidige, op kostprijs gedreven productie om te buigen naar een landbouwmodel waarbij het gebruik van steeds minder grondstoffen en een lagere druk op de leefomgeving leidend is. Daarbij moet er meer waardering komen voor de producent. Schouten wil de onderhandelingspositie van producenten verbeteren en meer mogelijkheden voor samenwerking tussen producten creëren.
“Schouten constateert terecht dat kringlooplandbouw alleen slaagt als er meer betaald gaat worden voor voedsel”, vindt NFO-voorzitter Gerard van den Anker. “De NFO omarmt deze gedachte, maar erg concreet is het realisatieplan nog niet. En het venijn zit hem vaak in de details. Want hoe gaat de minister er bijvoorbeeld voor zorgen dat hetgeen we vragen van de telers aan extra inspanningen ook weer naar de telers terug komt in financiële en maatschappelijke waardering?”
Daarnaast vindt de NFO dat de experimenteerruimte niet moet worden beperkt tot de vijf gebieden waarmee een regio-deal is afgesloten. Experimenteerruimte buiten de huidige wet- en regelgeving is ook nodig bij verschillende thema’s zoals bijvoorbeeld de verdere vergroening van de gewasbescherming.
Experimenteergebieden
Om de omschakeling naar kringlooplandbouw te realiseren heeft de minister onder andere vijf gebieden in Nederland aangewezen waar ondernemers ruimte krijgen om buiten de huidige wet- regelgeving te experimenteren met kringlooplandbouw. Met deze gebieden sloot Schouten al eerder een Regiodeal of werkte ze samen in het kader van Programma Vitaal Platteland. De bestaande samenwerking wordt dus eigenlijk verder verdiept. Het gaat om de regio’s: agro-innovatieregio Achterhoek, agro-proeftuin De Peel , Regiodeal Noord-Nederland, GLB-pilot Flevoland, Mineral Valley Twente Twickel.
Binnen het hele plan speelt het meststoffenbeleid een belangrijke rol. Doel is het gebruik van kunstmest terug te dringen en dierlijke mest te bevorderen. Ook (voedsel)reststromen zullen steeds vaker als veevoer worden gebruikt. Dat vraagt aanpassing van de huidige wet- en regelgeving.
Draagvlak onder agrarisch ondernemers gepeild
Nagenoeg gelijk met de presentatie van het plan van minister Schouten bracht Geelen Consultancy de resultaten van een onderzoek naar het draagvlak onder agrarisch ondernemers voor de LNV-landbouwvisie naar buiten. Dit onderzoek is in opdracht van LNV, in samenwerking met Motivaction, uitgevoerd. In totaal hebben 1.536 ondernemers middels een enquête hun mening gegeven; binnen deze groep 98 vollegrondstelers, waaronder fruittelers.
Acht op de tien (84%) van alle deelnemende ondernemers heeft gehoord van de LNV-visie: een kwart (24%) geeft aan goed bekend te zijn met de inhoud, ruim de helft (60%) is niet goed bekend met de inhoud. Glastuinbouwers zijn duidelijk minder geïnformeerd. Iets minder dan de helft (42%) van de ondernemers die van de visie gehoord heeft, vindt die ook aansprekend, een iets kleinere groep (37%) vindt van niet. Geiten- en schapenhouders vinden de visie vaker aansprekend, akkerbouwers minder vaak.
Opvallend is dat acht op de tien (82%) ondernemers hun eigen productiewijze nu al toekomstbestendig vindt, omdat ze nu al veel elementen van duurzame landbouw toepassen. Maar hoewel een ruime meerderheid al onderdelen van kringlooplandbouw toepast, zijn de meningen er sterk verdeeld over. Circa een derde ziet kringlooplandbouw als economisch levensvatbaar (29% vs. 31% niet) en ziet het voor het eigen bedrijf als praktisch realiseerbaar (36% vs. 25% niet).
