Omdat de oorlog in Oekraïne nog steeds voortduurt, hebben de EU-lidstaten in Brussel met elkaar besloten om de huidige Richtlijn Tijdelijke Bescherming (RTB) met een jaar te verlengen. Deze duurt nu tot 4 maart 2025. Hierdoor kunnen vluchtelingen uit Oekraïne een jaar langer in EU-lidstaten verblijven en hier ook blijven werken, onder meer op fruitteeltbedrijven.

De Raad van de Europese Unie stelde de RTB op 4 maart 2022 in, toen miljoenen mensen uit Oekraïne op de vlucht sloegen voor de oorlog met Rusland. Door deze richtlijn hebben vluchtelingen uit Oekraïne in alle EU-lidstaten tijdelijk recht op opvang, medische zorg, werk en onderwijs. De huidige nationale wet- en regelgeving waarin dit geregeld is blijft ook van kracht tot 4 maart 2025. Dit betekent dat vluchtelingen die onder de RTB vallen tot deze datum zonder problemen in Nederland mogen werken. Ook op fruitteeltbedrijven zijn veel Oekraïners aan het werk. Oekraïense werknemers die vallen onder de RTB hebben wel een bewijs van verblijf nodig om in Nederland te mogen werken. Dit bewijs bestaat uit een sticker in het paspoort, een document of een pasje. Ook moeten de medewerkers 2 dagen voor aanvang van de werkzaamheden worden aangemeld bij het UWV (Zie Melden tewerkstelling van een tijdelijk beschermde werknemer uit Oekraïne | UWV | Werkgevers.

Wie vallen onder de RTB?
Na inschrijving in de gemeentelijke Basisregistratie Personen (BRP) toetst de IND of vluchtelingen uit Oekraïne onder de RTB vallen. Dit blijft, ook met verlenging tot 4 maart 2025, dezelfde groep.

Onder deze groep vallen in Nederland vluchtelingen met de Oekraïense nationaliteit die na 26 november 2021 uit Oekraïne zijn vertrokken. En mensen met de Oekraïense nationaliteit die voor 27 november 2021 al langere tijd in Nederland waren (voor bijvoorbeeld werk en nu niet meer veilig terug kunnen). Daarnaast vallen derdelanders uit Oekraïne zonder de Oekraïense nationaliteit maar met een permanente verblijfsvergunning onder de richtlijn, net als derdelanders uit Oekraïne met (inter)nationale bescherming. Ook familieleden van deze groepen vallen onder de richtlijn.

De staatssecretaris van Justitie en Veiligheid heeft op 2 september 2023 besloten de gevolgen van de beëindiging van de tijdelijke bescherming voor derdelanders met een tijdelijke verblijfsvergunning in Oekraïne te bevriezen tot de Raad van State uitspraak doet in hoger beroep.

Wat gebeurt er na afloop van de RTB?
Door verlenging van de RTB kunnen vluchtelingen uit Oekraïne tot 4 maart 2025 in Nederland verblijven. Het kabinet werkt momenteel strategische beleidskeuzes uit voor het verblijf en terugkeer van vluchtelingen uit Oekraïne na 4 maart 2025.

Bron: Rijksoverheid.nl