Ongeveer een jaar geleden presenteerde minister Schouten van LNV haar kringloopvisie. Een speciale taskforce is in het leven geroepen om te kijken naar het verdienvermogen van agrariërs om deze visie te kunnen realiseren. Deze week presenteerde de taskforce Verdienmodellen Kringlooplandbouw het rapport ‘Goed boeren kunnen boeren niet alleen’ aan minister Schouten. De taskforce heeft een advies met randvoorwaarden opgesteld voor een verdienvermogen van een circulaire landbouw.
De taskforce heeft onderzocht welke randvoorwaarden nodig zijn voor een toereikend verdienmodel voor de agrarisch ondernemer bij het realiseren van haar kringloopdoelstelling. Dat blijkt nog niet zo eenvoudig: ‘Boeren kunnen niet groen doen en rood staan’.
Op dit moment bepalen internationale markten voor agroproducten de prijzen, en gebrekkige samenwerking tussen ondernemers maakt hun positie zwak. Ook heeft de continue nadruk op kostenbeheersing, efficiëntie en schaalvergroting geleid tot investeringen die niet altijd bijdragen aan de omslag naar kringlooplandbouw. Tegelijkertijd genereert het bestaande verdienvermogen onvoldoende middelen om de benodigde investeringen richting kringlooplandbouw mogelijk te maken.
Om de omschakeling naar kringlooplandbouw te laten slagen, is het belangrijk dat voldaan wordt aan een aantal voorwaarden. Ondernemers moeten voldoende inzicht krijgen in hun eigen kringloopprestaties door meting en onderlinge vergelijking. De overheid wil dit doen door het ontwikkelen van dashboards waarin de ecologische voetafdruk op alle niveaus is opgenomen. Ook moet er voldoende ruimte komen voor ondernemerschap en moet er zo veel mogelijk gelijk speelveld komen met niet-kringloopactiviteiten in binnen- en buitenland. Op activiteiten die niet binnen de kringlooplandbouw passen, moet een heffing komen, bijvoorbeeld een CO2-heffing. De dashboards en heffingen voor niet-kringloopproduct moeten ook voor import gaan gelden. Tegelijkertijd moet Nederlands kringloopproduct in het buitenland ook een hogere prijs op gaan leveren. Tot slot adviseert de Taskforce dat het GLB puur gericht wordt op kringlooplandbouw en dat er naast een transitiefonds diverse stimuleringsmaatregelen komen.
De NFO vindt een gelijk speelveld van cruciaal belang voor een succesvolle omschakeling. Door eenzijdig kringlooplandbouw in te voeren, werk je juist in tegengestelde richting. Hogere prijzen realiseren in Nederland ligt al erg ingewikkeld en in hogere prijzen in het buitenland gelooft de NFO al helemaal niet. Dus via de markt kun je dit vrijwel niet regelen. De NFO ziet meer in een systeem van belonen dan in een systeem van straffen.
Lees meer in het Rapport ‘Goed boeren kunnen boeren niet alleen’.