Gisteren, woensdag 13 maart, publiceerde de Adviesraad Migratie een rapport over de risico’s van gedetacheerde arbeidsmigranten, voor de medewerkers zelf en voor de Nederlandse samenleving. Het gaat hierbij om arbeidsmigranten die – middels een A1-verklaring – in Nederland worden gedetacheerd door een bedrijf uit een ander EU-land. Hierbij is vaak sprake van een slechte betaling en belabberde huisvesting. De NFO roept haar leden daarom met klem op om niet in zee te gaan met bedrijven die A1-arbeidsmigranten detacheren – iets dat op dit moment zover bekend ook niet gebeurt in de sector. Ook vraagt zij de overheid om het voor werkgevers aantrekkelijker te maken om medewerkers zelf in dienst te nemen.
Volgens het rapport van de Adviesraad Migratie komen steeds meer arbeidsmigranten die in Nederland werken hier via een omweg terecht. Zij worden gedetacheerd vanuit een bedrijf in een ander EU-land. De medewerkers zelf zijn echter vaak ook afkomstig van buiten de EU.
Deze arbeidsmigranten gaan in ons land aan de slag met een A1-verklaring, wat betekent dat ze hier geen verzekeringspremies hoeven te betalen. Dat kunnen ze doen in het thuisland, in dit geval het land waar het detacheringsbureau gevestigd is. Deze premies zijn, als onderdeel van de constructies, vaak lager. Hierdoor kunnen deze bureaus onder de prijs mensen aanbieden.
“In Nederland verdienen deze gedetacheerde arbeidsmigranten op papier het wettelijk minimumloon, maar het detacheringsbureau steekt vaak een deel hiervan in eigen zak. Dit wordt dan bijvoorbeeld in rekening gebracht voor huisvestingskosten. Bovendien dragen ze in het thuisland weinig premie af”, zegt NFO-hoofdbestuurslid René Simons. “Hierdoor maken de bureaus veel winst en kunnen ze medewerkers goedkoper aanbieden. De arbeidsmigranten zelf zijn de dupe: zij verdienen veel minder dan ze zouden moeten krijgen. Ook zitten ze vast in een constructie waar ze niet makkelijk uit kunnen en laat de huisvesting – die meestal ook wordt geregeld door het detacheringsbureau – te wensen over.”
Goed en eerlijk werkgeverschap in fruitteelt
Voor zover de NFO kan inschatten, worden op dit moment in de fruitteelt geen medewerkers ingezet via een A1-constructie. Dat wil NFO graag zo houden. Wel worden telers soms benaderd door detacheringsbureaus, die ook wel worden vertegenwoordigd door Nederlandse uitzendbureaus. De NFO verzoekt haar leden met klem om niet met dergelijke bureaus in zee te gaan. “Het kan soms bonafide en goedkoper lijken, maar dit moeten we niet willen als sector”, benadrukt Simons. “Daarbij bestaat de kans dat een constructie die op het eerste oog misschien legaal lijkt, in de praktijk toch anders uitpakt. Daar staan hoge boetes op. Maar bovenal staan we als fruitteelt voor goed en eerlijk werkgeverschap, ook richting de toekomst. Een A1-constructie past absoluut niet in dit plaatje. Eigen dienstverbanden en eigen goede huisvesting wél.”
De NFO is trots dat leden hun verantwoording nemen en medewerkers zoveel mogelijk in eigen dienst te nemen, ook voor korte perioden. “Daarin onderscheidt de fruitteelt zich van andere sectoren, ook richting (potentiële) werknemers. Niet voor niets komen zij altijd weer graag terug naar onze bedrijven.”
Stimuleren van eigen dienstverbanden
Simons onderstreept dat het wel zaak is dat de overheid het zelf in dienst nemen van medewerkers – ook voor kortere perioden – aantrekkelijker maakt en stimuleert, zowel administratief als financieel. “Dan zullen A1-constructies sowieso minder snel voet aan de grond krijgen. Maar zoals gezegd staat de fruitteelt sowieso voor goed eigen werkgeverschap en dragen we dit jaarrond uit. Het zou mooi zijn als de overheid ons hier voor beloont, bijvoorbeeld door de WW-premie op seizoen en piekarbeid te verlagen.”
Overigens stoort de NFO zich aan foto’s van de agrarische sector en soms zelfs van de fruitteelt die worden gepubliceerd bij persartikelen van de Adviesraad Migratie. Dit komt de beeldvorming van de sector vanzelfsprekend niet ten goede.
