Natuurinclusief telen biedt geen totaaloplossing, maar is puzzelstukje in het geheel

Van 2020 tot 2023 hebben zes Betuwse fruittelers binnen het project Natuurinclusief Betuws Boeren ervaring opgedaan met het toepassen van natuurinclusieve maatregelen op het eigen bedrijf. Ze deden onder andere door het verbeteren van de bodem, het inzaaien van bloemstroken voor bestuiving en natuurlijke plaagbestrijding en mechanische onkruidbestrijding.
In totaal deden 24 ondernemers uit de melkveehouderij, akkerbouw, boomteelt en fruitteelt aan het project mee. Binnen de fruitsector waren er naast de zes deelnemers vier telers die niet zelf de maatregelen namen, maar het project wel mee volgden. Initiatiefnemer van het project is ANV Lingestreek. De Betuwse Fruitmotor en CAF begeleidden de fruittelers.

Ferdy Tolhoek van CAF: “We hebben in het project vooral gekeken of de maatregelen praktisch uitvoerbaar waren. Natuurlijk is ook naar het effect van de maatregelen gekeken, maar het is lastig om over zo’n korte periode dingen tastbaar te maken. Het stimuleren van biodiversiteit is gelukt, maar het inzichtelijk maken of het ook allemaal functionele agrobiodiversiteit is, is een proces op zich. Wel hebben we over de jaren heen een positieve trendlijn kunnen waarnemen op de bestrijding van de perenbladvlo.
Natuurinclusief telen biedt geen totaaloplossing voor het wegvallen van chemische middelen. Je moet het zien als puzzelstukjes die kunnen helpen bij het onder controle houden van ziekten en plagen. Het moet samen opgaan met een goede fundering van de bestrijding van de plagen. Over de jaren heen hebben we immers in onze meerjarige teelten te maken met plagen die geregeld grillig tot ontwikkeling kunnen komen.

Maatregelen
Als het gaat om bodemverbetering is, naast het toedienen van organische stof, ook geëxperimenteerd met naar de zwartstrook brengen van maaisel vanuit de rijbanen tijdens het maaien. Ook hebben telers snoeihout op de zwartstrook versnipperd.
Voor het aantrekken van insecten voor natuurlijke plaagbestrijding van onder andere de perenbladvlo is geëxperimenteerd met het inzaaien van bloemenstroken. In verschillende perenboomgaarden zijn bloemenstroken ingezaaid om de drie rijen.
Er is gekozen voor gefaseerd maaien van de stroken, zodat er altijd voedsel voor de insecten aanwezig blijft. Soms bleek het juist wenselijk grotere stukken af te maaien om de natuurlijke plaagbestrijders de bomen in te krijgen, zodat schadelijke insecten beter werden bestreden.
De bloemstroken zijn ook nuttig voor het aantrekken van bestuivende insecten. Deze blijken gemiddeld grotere afstanden af te leggen ten opzichte van natuurlijke vijanden voor de perenbladvlo. Voor het aantrekken van bestuivende insecten volstaat het inzaaien van de randen van de percelen.
De ervaringen met de bloemenstroken, ook langs de percelen zijn enigszins positief, maar het inzaaien en instandhouden is niet vanzelfsprekend een succes.

Een uitgebreid verslag van de telerservaringen is te vinden op groenkennisnet.nl en in de factsheet.

In een vervolgproject zullen de maatregelen nader worden onderzocht.