Doordat consumenten minder te besteden hebben, kiezen ze minder vaak voor duurzame producten. Onder meer de vraag naar luxe en biologische groenten en fruit is teruggelopen. Dat meldt LTO Nederland op basis van onderzoek en wordt bevestigd door Bionext-directeur Michaël Wilde.

Volgens LTO Nederland is de vraag naar fruit niet goed in balans met het aanbod. Tijdens de coronapandemie kozen mensen juist vaker voor gezonde producten, nu is de prijs leidend. Ook groentetelers merken dat de vraag naar luxe en biologische groenten terugloopt. Daarnaast ervaren andere agrarische sectoren de impact. Zo kiezen consumenten vaker voor scharreleieren zonder keurmerk, in plaats van biologisch, vrije uitloop en/of Beter Leven Keurmerk (BLK). Ook zijn er signalen dat mensen vaker voor goedkoper buitenlands vlees naar de supermarkt gaan en staat biologisch varkensvlees onder druk.

Geitenmelkproducten en biologische zuivel zijn beperkt in prijs gestegen, bij producten van koemelk is de forse kostprijsstijging bij boeren meer terug te zien in het schap. Ook hier is de verwachting dat de consument sneller voor een goedkopere optie gaat.

Toch is het niet zo dat biologische producten altijd veel duurder zijn dan gangbare, benadrukt Michaël Wilde. Zo zijn biologische aardappelen in de supermarkt vaak maar tien cent duurder dan gangbare. Er is ook sprake van een prijsperceptie: mensen dénken dat biologisch altijd duurder is en daarom kopen ze het niet. Dat beeld moet veranderen, vindt Wilde. In gesprekken met supermarkten, die hij als directeur van Bionext voert, pleit hij ervoor dat ketens meer gaan communiceren dat biologisch niet persé duurder hoeft te zijn.

Feit is dat consumenten hun duurzame keuzes aanpassen op hun portemonnee. “Met de energierekening in het achterhoofd laten mensen toch het speciale, lokale product liggen om voor de goedkopere optie te gaan,” constateert Sjaak van der Tak, voorzitter van LTO Nederland. “Dat begrijpen we ook wel – de kostenexplosie raakt iedereen. En goedkopere opties van Nederlandse bodem zijn ook van uitstekende kwaliteit. Maar het legt wel de vinger op de zere plek van veel van de politieke plannen van de afgelopen jaren. De overheid vraagt steeds meer, maar vergeet daarin de markt mee te nemen. Zeker in tijden van economische tegenspoed voelt de ondernemer dat.”

Ook Wilde vindt dat de markt goed moet worden meegenomen in de overheidsplannen. “Je moet dit niet alleen aan de consument overlaten. In het nieuwe beleid moeten supermarkten gedwongen worden meer biologische producten te verkopen. In gesprekken met supermarkten merk ik echter dat ze hiermee liever wachten tot de crisis voorbij is”, vertelt hij. Een verkeerde keuze vindt hij, want de biologische sector moet juist versterkt worden om alle overheidsdoelen te kunnen halen.

Dat neemt niet weg dat de consument, zolang de crisis duurt, zijn hand op de knip blijft houden en dat de afzet van biologische producten op dit moment onder druk staat. Op de (middel)lange termijn ziet Wilde echter volop kansen voor de biologische sector. “In alle overheidsplannen is ruimte voor biologische landbouw. We hebben een goed verhaal en we hebben de maatschappij mee. Op de langere termijn ben ik heel positief en zie ik volop kansen voor de biologische sector.”