Koudegolf in alle Europese teeltgebieden

Hoewel het nog vroeg is om een uitspraak te doen over de gevolgen van de nachtvorst, verwacht Jos de Wit van Fruitconsult dat de meeste Nederlandse boomgaarden de koude nachten goed doorstaan hebben. “De boomgaarden in Nederland zijn grotendeels beregend, dus dat ziet er wel goed uit. Ook van de sneeuw verwacht ik geen effect. Het heeft eerder wat isolatie tegen de kou gegeven”, aldus De Wit, die vanmorgen in het westen van België was. In België kan nauwelijks beregend worden, waardoor de schade bij onze zuiderburen veel groter is.
Op de bedrijven waar De Wit was heeft het tot -2°C à -3°C gevroren. “De peren zijn grotendeels bevroren, maar daar kan je met gibberelines nog wel wat doen. Bij appels is het wisselend, aan sommige bloesems is niks te zien en andere zijn bevroren. Maar zelfs in Jonagold zie ik nog goede bloemen, en bovendien hoeven niet alle bloemen vruchten te worden om een goede oogst te halen”, relativeert de adviseur. De teler, die meeluisterde met het gesprek verwoordde de situatie zo: “Het probleem voor ons zit niet in de boomgaard, maar ligt in de cellen”.
De Wit verwacht dat de schade meer richting het oosten van België, in het Hageland en regio rond Sint-Truiden, veel groter zal zijn. “Ik ben er nog niet geweest, maar daar heeft het tot -4°C à -5°C gevroren bij een lage luchtvochtigheid. Ik verwacht daar wel grote schade aan de Jonagold”, aldus De Wit.
Ook andere bronnen houden rekening met een lagere hardfruitproductie in België dan eerder was voorzien.

In het steenfruit is het lastiger de bloesem te beschermen tegen de vorst. Frederik Bunt, voorzitter van de NFO-productgroep Houtig kleinfruit en Steenfruit en pruimenteler, heeft tijdens de nachtvorst in de nacht van zaterdag op zondag van 23:00 tot 10:30 uur beregend. Door middel van grondberegening heeft Bunt in Slijk-Ewijk de meeste bloesem kunnen beschermen. Echter heeft hij een schade van gemiddeld 50% geconstateerd. “De Reine Victoria heeft de meeste schade. Normaal gesproken is dit ras niet specifiek vorstgevoelig. De bloesem is op dit moment gewoon wat zwakker geweest.” De komende dagen worden volgens Bunt erg spannend. “Ik hoop niet dat de temperatuur blijft dalen. Over de eerste 50% maak ik mij niet zo zorgen. Voor de overgebleven 50% ben ik wel huiverig.”

In heel Europa koud
Niet alleen in Nederland was het koud afgelopen weekend. Ook in grote delen van Midden-Duitsland, het Alpen-gebied en Frankrijk (behalve het midden en de kust) zakte de temperatuur in de nacht van zaterdag op zondag tot enkele graden onder nul. Net als in Nederland werd de vorst in veel gebieden voorafgegaan door sneeuw.
In Polen viel in het zuiden, midden en oosten op sommige plaatsen tot 30 cm sneeuw. De ontwikkeling van appels en peren is in Polen minder ver dan in Nederland. De bloemknoppen waren daardoor afgelopen weekend nog weinig gevoelig voor de vorst.

In Südtirol loopt de ontwikkeling van appels en peren tot nu toe vrij gelijk op met die in Nederland, tenminste eigenlijk liep de ontwikkeling in Nederland vanwege de hoge temperaturen in maart gelijk met die in Italië. Dat betekent dat ook de vorstgevoeligheid in Italië ongeveer gelijk was aan Nederland. Veel Italiaanse hardfruittelers kunnen beregenen en dat is dan ook massaal gedaan. Het is nog te vroeg om al iets over eventuele schade te kunnen zeggen, maar uit diverse berichten lijkt dit mee te vallen. Bij het steenfruit, dat al volop in bloei stond is wel volop schade.
Ook vanuit Zwitserland komen berichten van schade aan steenfruit. Fruittelers beschermden hun aanplant met vuurpotten en door het sluiten van de overkapping. Het is nog te vroeg om een inschatting te geven van de schade meldt schweizerbauer.ch.
In Duitsland is op hardfruitpercelen op grote schaal beregend, maar zijn ook nog geen berichten over inschatting van eventuele schade bekend.

Afbeelding: op de kaart van meteociel.fr de temperaturen op zondag 3 april om 5 uur ’s morgens.