Nederlanders zijn – sinds de verhoging van de verbruiksbelasting op 1 januari van dit jaar – minder groente- en vruchtensappen en meer sport- en energiedranken gaan drinken. Ook heeft de hogere belasting nauwelijks effect op de consumptie van frisdranken. Dit melden de Ambachtelijke Sapmakers – een samenwerking tussen diverse sapproducenten –  in een persbericht. Hierdoor schiet de belastingmaatregel volgens de sapmakers haar doel voorbij.

“De laatste verkoopcijfers onderstrepen wat we sinds het invoeren van de verbruiksbelasting hebben gezegd: deze belastingverhoging is met oneigenlijke argumenten ingevoerd en is ten aanzien van de volksgezondheid contraproductief. Nederlanders consumeren nu juist méér ongezonde toegevoegde suikers”, zegt Albert Schulp van Schulp Vruchtensappen namens de Ambachtelijke Sapmakers. “Ondertussen laten steeds meer mensen sappen staan en zien we de aankopen in de supermarkt dalen. Vruchtensap is door de verhoogde verbruiksbelasting in combinatie met gestegen fruitprijzen zo duur geworden dat consumenten een pak of fles puur vruchtensap vaker laten staan. Maar de tiener die in zijn pauze een blikje energiedrank wil kopen, laat zich blijkbaar niet laat afschrikken door een paar dubbeltjes meer. De verhoogde verbruiksbelasting levert dus géén positief gezondheidseffect op, maar zorgt juist voor een omgekeerd effect.”

Daling sapverkoop

In de eerste negen maanden van 2024 zagen sapmakers hun verkopen met 6 procent dalen, terwijl de belasting nagenoeg geen effect had op de verkoop van het gehele assortiment aan frisdranken (-1 procent). Fabrikanten van energiedranken, waar veel suiker aan wordt toegevoegd, zagen hun verkopen in dezelfde periode juist stijgen (+3 procent). De verkoop van sportdranken nam zelfs met 12 procent toe, zo melden de Ambachtelijke Sapmakers in een persbericht.

Geen onderscheid natuurlijke en toegevoegde suikers

Begin dit jaar werd de belasting op alcoholvrije dranken – zoals frisdranken en vruchtensappen – verhoogd van bijna 9 cent per liter naar ruim 26 cent per liter. Dat moest mensen onder meer stimuleren om gezonder gaan leven. “Rondom de invoering werd de verhoging heftig bekritiseerd omdat het met deze generieke platte belasting niet uitmaakt hoeveel suiker er in een drank zit. Ook wordt er geen onderscheid gemaakt tussen (natuurlijke) niet toegevoegde suikers (zoals bij groente- en vruchtensappen) en toegevoegde suikers (zoals in veel zuivel-, fris- en energiedranken)”, zo schrijven de Ambachtelijke Sapmakers.

Gedifferentieerde aanpak

De verbruiksbelasting gaat volgens de sapmakers voorbij aan de gezonde eigenschappen van pure groente- en vruchtensappen, onderschreven door onafhankelijk onderzoek. Zij roepen de politiek op om pure vruchten- en groentesappen per 1 januari 2025 uit te zonderen van de huidige verbruiksbelasting en toe te werken naar een gedifferentieerde verbruiksbelasting op basis van toegevoegde suikers. “In het Verenigd Koninkrijk – en tientallen andere landen –  heeft dit tot aantoonbaar resultaat geleid. Vijftig procent van de frisdrankproducenten heeft de formule van suikerhoudende dranken aangepast. Hierdoor is de totale aangekochte hoeveelheid suiker uit dranken per huishouden gedaald”, zo schrijven de sapmakers.

Eerder deze maand gingen sapproducenten nog met Kamerleden in gesprek over aanpassing van de verbruiksbelasting. Lees hier het bericht dat eerder verscheen op de NFO-website.

Over de Ambachtelijke Sapmakers

De Ambachtelijke Sapmakers is een initiatief van Nederland Flevosap, Van Kempen, Appelaere, Appeven, Dutch Cranberry Groep, Landgoed de Olmenhorst, I love Zeeland Appelsap, Vereecken, Schulp Vruchtensappen en Fruityline.