SMK, beheerder van het onafhankelijke duurzaamheidskeurmerk On the way to PlanetProof, heeft afspraken gemaakt met supermarktketens over het transparant maken van de duurzaamheidsvergoeding als compensatie voor agrarische ondernemers die extra kosten maken voor duurzamere teelt en certificering. Aldi, Lidl, Jumbo en Superunie hebben toegezegd hieraan mee te werken. Zij nemen de duurzaamheidsvergoeding op in de inkoopprijs. Hierbij is deze inzichtelijk op inkoopcontracten en facturen.
Het uitgangspunt voor de regeling is dat de duurzaamheidsvergoeding door de keten heen zichtbaar blijft en wordt uitbetaald aan boeren en tuinders. De hoogte van de vergoeding is gebaseerd op onafhankelijk onderzoek. Voor appels geldt bijvoorbeeld een duurzaamheidsvergoeding van 0,043 euro per kilo, voor peer van 0,051 euro per kilo, voor kersen (open teelt) van 0,291 euro per kilo en voor frambozen (open teelt) van 0,197 euro per kilo. Een volledig overzicht van de vergoedingen vindt u hier.
De vergoeding, die is vastgesteld voor onbewerkte aardappelen, groenten en fruit, is volgens SMK van groot belang om mogelijk te maken dat boeren en tuinders verdere stappen zetten op het gebied van verduurzaming. De regeling die SMK heeft ontwikkeld is mede geïnspireerd op een onderdeel uit het concept-landbouwakkoord van 2023.
Opbouw van de duurzaamheidsvergoeding
De duurzaamheidsvergoeding is een compensatie voor de gemiddelde extra kosten die telers maken voor de duurzamere teelt en certificering. Het onafhankelijk onderzoeksbureau CLM Onderzoek en Advies heeft de meerkosten per hectare berekend op basis van drie onderdelen:
- De kosten die resulteren uit de bovenwettelijke eisen van het keurmerk, zoals toepassing van duurzamere technieken of productiemiddelen.
- De administratieve kosten/ tijdsinvestering.
- De certificatiekosten (audit en afdrachten).
Met klankbordgroepen van telers heeft het onderzoeksbureau de uitkomsten van de berekeningen geverifieerd. Daarbij is telkens uitgegaan van gemiddelden zoals bedrijfsgrootte en innovatiegehalte van het bedrijf. De berekeningen zijn uitgevoerd voor vijf verschillende productgroepen, waaronder de fruitteelt. Op basis van de meerkosten per hectare of m2 en de gemiddelde opbrengst van klasse 1-product per hectare of m2 is vervolgens de duurzaamheidsvergoeding per eenheid product berekend.
Invoering van de regeling
Nu de hoogte van de duurzaamheidsvergoeding voor onbewerkte verse AGF bekend is, hebben de supermarkten de tijd om de duurzaamheidsvergoeding in te regelen in samenwerking met hun ketenpartners. Uiterlijk met ingang van 2025 is de duurzaamheidsvergoeding van toepassing op alle inkoop van deelnemende supermarkten. Later dit jaar wordt de regeling ook vastgelegd in de Chain of Custody eisen, en wordt bepaald op welke wijze controle over de uitvoering van de regeling bij supermarkten en handel plaatsvindt. De hoogte van de duurzaamheidsvergoeding wordt jaarlijks onafhankelijk geëvalueerd en indien nodig bijgesteld. Daarbij worden de bedragen geïndexeerd en bijgesteld op basis van de (bovenwettelijke) eisen van het schema en feedback vanuit de praktijk.
Toestemming ACM
Voorafgaand aan het vastleggen van de duurzaamheidsvergoeding heeft SMK de Autoriteit Consument en Markt (ACM) verzocht een voorlopige zienswijze te geven met betrekking tot de mededinging. ACM oordeelde dat er geen sprake is van beperking van mededinging, en staat toe dat SMK de regeling voor de duurzaamheidsvergoeding introduceert en met supermarkten hierover afspraken maakt.
Bron: SMK
