De maatschappelijke druk om veen in potgrond en substraten te vervangen neemt toe, maar alternatieven zijn niet zomaar beschikbaar en voor elke teelt geschikt. In kortdurende kleinfruitteelten, zoals die van aardbei en framboos, wordt al veelvuldig kokos gebruikt als alternatief voor veen. Voor 1- en 2-jarige teelten is dit een goed alternatief, maar voor teelten die meerdere jaren in een pot staan, zoals blauwe bes en rode bes, is nog onvoldoende duidelijk of gewassen op langere termijn goed gedijen op deze voedingsbodem, vertelt Jeroen Vos, die zich binnen de NFO-productgroep Houtig Kleinfruit en Steenfruit op de hoogte houdt van de ontwikkelingen rondom veen in potgrond.

Op 17 januari organiseerden de LTO Vakgroep Bomen, Vaste planten en Zomerbloemen, LTO Glastuinbouw, Plantum en Royal Flora Holland het online symposium ‘Veen in potgrond en zoektocht naar alternatieve substraten’. Net als in veel andere teelten in potten of substraten speelt de druk om veen te vervangen ook voor kleinfruittelers met teelt in potten een rol, vertelt Vos. Op dit moment is er nog geen (Europese) wetgeving over veen in potgrond, maar vanuit de keten klinkt de vraag naar duurzame vervangers steeds vaker.

In voorbereiding op onderzoek naar alternatieve voedingsbodems voor kleinfruitteelten inventariseert WUR welke alternatieven geschikt zouden kunnen zijn voor veen. “Kokos wordt nu veel gebruikt in de aardbeienteelt. Het is een afvalproduct uit de kokosindustrie, maar hoe duurzaam is het als het met schepen van de andere kant van de wereld moet komen? WUR inventariseert nu welke (afval)producten beschikbaar zijn in onze omgeving en geschikt zouden kunnen zijn als substraat”, vertelt Vos.

In november 2022 tekenden vijftien partijen waaronder de NFO, het convenant Milieu-impact potgrond en substraten. De partijen hebben afgesproken om te komen tot een versnelling van het gebruik van hernieuwbare grondstoffen, hergebruik van substraten en verantwoorde veenwinning. Ook is er afgesproken dat er richting de consument een voorlichtingscampagne komt over gebruikte grondstoffen en de milieu-impact van potgrond.

Het symposium ‘Veen in potgrond en zoektocht naar alternatieve substraten’ is terug te kijken via nieuweoogst.webinargeek.com.

Programma van het symposium:

  1. Stand van zaken ‘Convenant milieu-impact substraten’: Han de Groot, VPN
  2. Toelichting op de wettelijke regels in verschillende Europese landen en het Verenigd Koninkrijk: Han de Groot, VPN
  3. Toelichting op internationale marktontwikkelingen: Lisa Bakker (Hamiplant) en Mark-Jan Terwindt (handelsbond Anthos)
  4. Beschikbaarheid en kwaliteits- en hygiëne-aspecten van hernieuwbare grondstoffen: Marco Zevenhoven, RHP
  5. Ontwikkelingen rondom Responsible Produced Peat (RPP) en Responsibly Produced Coir (RPC): Hein Boon, Stichting RPP
  6. Aandachtspunten in de teelt: onder andere kwekers Ruben Gommers (Green-One, deelnemer Zundertse innovatiekring rond weerbaar telen) en Alex Leinenga (Florensis)