De aanwezigheid van de bruingemarmerde schildwants Halyomorpha halys in Nederland is in 2019 sterk toegenomen. In 2018 werd de soort voor het eerst in Nederland gevonden. Inmiddels heeft de wants zich over een groot deel van het land verspreid. In augustus en september 2019 werden voor het eerst ook jonge wantsen, de zogenaamde nimfen, gevonden. Dit laat zien dat de bruingemarmerde schildwants zich ook onder de Nederlandse omstandigheden kan voortplanten. Dat blijkt uit waarnemingen van WUR (foto: Tim Haye).
Ook in België en Duitsland heeft de wants zich in 2019 sterk uitgebreid. Uit Baden-Württemberg komen de eerste meldingen van schade aan gewassen. In Italië zijn de problemen het grootst. Daar heeft de soort in 2019 voor 350 miljoen euro schade aan fruit en groenten veroorzaakt. Vooral bedrijven met kiwi’s, perziken en peren werden zwaar getroffen.
Bestrijding van de plaag is moeilijk. De inzet van chemische middelen is meestal onvoldoende effectief. Onderzoek naar bestrijding richt zich onder meer op innetten, wegvangen, het gebruik van sluipwespen en een gerichte inzet van bestrijdingsmiddelen. Afhankelijk van de teelt en de lokale situatie zal een combinatie van maatregelen nodig zijn.
Waarnemingen van de bruingemarmerde schildwants in Nederland in 2018 en 2019 (bron: waarneming.nl). Het gaat hier meestal om toevallige waarnemingen door (hobby-) entomologen, gemaakte foto’s zijn door specialisten gecontroleerd. De verspreiding van de bruingemarmerde schildwants wordt in Nederland niet systematisch gevolgd.
De bruingemarmerde schildwants wordt vaak verward met de meer voorkomende, maar minder schadelijke grauwe schildwants. Op wur.nl ziet u wat de verschillen zijn tussen de soorten en waar u het kunt melden als u een bruingemarmerde schildwants aantreft.
Belgisch onderzoeksproject
Naast de Nederlandse waarnemingen zijn in België het afgelopen najaar vijf waarnemingen van de bruingemarmerde schildwants geregistreerd. In Mechelen, Sint-Katelijne-Waver en Moeskroen werd telkens één larve of nimf waargenomen. In Haacht en het Waalse dorp Céroux-Mousty ging het in beide gevallen om één volwassen exemplaar.
In België ging in november 2019 het project ‘Speerpunten van kennis Omzetten in Slagkracht in de Praktijk Ter bescherming van de Vlaamse pitfruitteelt tegen schildwantsen (SOS-PENTA)’ van start. Het Vlaams Agentschap voor Innoveren en Ondernemen (VLAO) investeert de komende vier jaar 681.000 euro in het project, dat wordt uitgevoerd door pcfruit en UGent.
Het hoofddoel van dit project is om biologische en geïntegreerde bestrijdingsstrategieën tegen schildwantsen te ontwikkelen. Concrete stappen binnen het project zijn:
– ontwikkeling van lok- en valmethodes om schildwantsen effectief te kunnen monitoren en wegvangen;
– identificatie van de voornaamste natuurlijke vijanden van schildwantsen in onze fruitregio’s;
– in kaart brengen van het dieet van schildwantsen in en rond pitfruitpercelen;
– opstellen beheersmaatregelen tegen schildwantsen en praktijkvalidatie via veldproeven;
– kennisoverdracht en demonstratie van de projectresultaten.
